در کشور ایران بر اساس آنچه در قانون کار مطرح شده است بعد از هر 6 روز کاری کارگران یک روز تعطیل هستند. اما گاهی ممکن است که قبل از فرا رسیدن روز تعطیلی، موقعیتی پیش بیاید و کارگر نتواند سر کار حاضر شود. او در این صورت می‌تواند از حق مرخصی خود استفاده نماید. در این مطلب به بررسی زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران می‌پردازیم.
منبع:
زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.
مرخصی و انواع آن
یکی از حقوق اولیه کارگران که از دیرباز در قانون برای آن‌ها در نظر گرفته شده است مرخصی می‌باشد. بر اساس تعریف ارائه شده مرخصی حقی است برای کارگران مبنی بر اینکه در روز کاری و خارج از زمان تعطیلی می‌توانند سر کار حضور پیدا نکنند.
مرخصی با توجه به دلیلی که از سوی کارگر مطرح می‌شود دارای انواع مختلفی است از جمله:
1/ مرخصی بارداری و زایمان برای کارگران زن.
2/ مرخصی استعلاجی: زمانی که کارگران بیمار هستند.
3/ مرخصی تحصیلی.
4/ مرخصی استحقاقی یا سالانه: هر کارگر که در مشاغل عادی فعالیت می‌کند دو و نیم روز در ماه و مجموعا 26 روز در سال حق مرخصی گرفتن از کارفرمای خود را دارد.
5/ مرخصی حج واجب.
6/ مرخصی بدون حقوق: این شکل از مرخصی بسته به توافق میان کارگر و کارفرما است.
7/ مرخصی ازدواج دایم.
8/ مرخصی فوت نزدیکان.
زمان استفاده از مرخصی توسط کارگران
بر اساس آنچه که در ماده 69 قانون کار مطرح شده است تاریخ استفاده از مرخصی بستگی به توافق کارگر با کارفرمای خود دارد. کارگر زمانی که نیاز به مرخصی داشته باشد به طور مثال در هنگام فوت نزدیکان با کارفرمای خود صحبت می‌کند و با توافق در زمان دلخواه خود به مرخصی می‌رود.
البته اگر درباره تاریخ مرخصی با کارفرما به توافق نرسند اختلاف با نظر اداره کار و اداره اجتماعی حل می‌گردد. قطعا نظر و خواست کارفرما نیز مدنظر قرار می‌گیرد چرا که ممکن است نبود کارگر باعث ضرر و زیان به کارفرما گردد که در این صورت امکان مرخصی دادن وجود ندارد.
همچنین با توجه به تبصره این ماده در صورتی که کار کارگران پیوسته و زنجیره‌‌‌‌‌‌‌ای بوده باشد و برای پیشبرد کار حضور حداقل یک کارگر الزا‌‌می باشد کارفرما باید جدول مرخصی سالانه برای کارگران تنظیم نماید.
نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگر
در صورت احتیاج به مرخصی کارگر موظف است اگر امکان داشته باشد از 24 ساعت قبل درخواست مکتوب خود را به همراه علت به کارفرما تحویل دهد به طور مثال برای استفاده از مرخصی زایمان با توجه به اینکه زمان آن تا حدودی مشخص است کارگر می‌تواند درخواست و مستندات پزشکی خود را حتی از یک ماه قبل به کارفرما ارائه دهد.
اما گاهی پیش می‌آید که کارگر در شرایط اضطراری و غیر قابل پیش بینی است و نیاز به مرخصی همان روز و یا به شکل ساعتی دارد که این نوع از مرخصی هم باید با هماهنگی اولیه و حداقل شفاهی با کارفرما باشد و در زمان مناسب درخواست مکتوب به همراه مستندات و علت مرخصی به کارفرما داده شود.
نحوه محاسبه مرخصی کارگران
قانون کار به طور کامل با توجه به نوع مرخصی، تعداد روزها و ساعات آن را تعیین کرده است. به طور مثال مرخصی بدون حقوق حداکثر تا یک ماه در سال است. مرخصی بارداری و زایمان 9 ماه است.
اما آنچه که مسلم است بر اساس قانون کار، کارگر حق ندارد بیشتر از 9 روز از مرخصی سالانه خود را نگه دارد. یعنی اینکه کارگر می‌تواند در طول یک سال به هیچ مرخصی نرود و تمام مر‌خصی‌‌‌های خود را جمع کند و به یکباره از آن استفاده نماید اما نباید تعداد این مر‌خصی‌‌‌هایی که می‌خواهد یک جا استفاده کند بیشتر از 9 روز باشد. اگر بیشتر از 9 روز شود اضافه آن را کارفرما محاسبه کرده و پول آن را به کارگر می‌پردازد. اگر در محاسبه و نحوه استفاده از مرخصی خود مشکل دارید میتوانید با وکلای وکیل دات کام در ارتباط باشید و سوالات خود را از ایشان بپرسید.
سوالات متداول
چه زمانی می‌توان از مرخصی استفاده نمود ؟
کارگر و کارفرما با هم در مورد زمان و تاریخ و تعداد روزهای مرخصی باید توافق کنند که در مطلب به تفصیل توضیح داده شده است.
در صورت اختلاف در مورد مرخصی حق با چه کسی است ؟
در مورد اینکه کارگر یا کارفرما حق دارد اداره کار تصمیم می‌گیرد و دلایل هر دو طرف در نظر گرفته می‌شود که در مطلب به تفصیل توضیح داده شده است.
آیا می‌توان تمام مر‌خصی‌‌‌ها را جمع کرد و به طور یکجا استفاده نمود ؟
بله این امکان وجود دارد ولی نباید از 9 روز بیشتر باشد که در مطلب به تفصیل توضیح داده شده است.
برای دریافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقی در مورد زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی وکیل دات کام بهره ببرید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مرخصی کارگر، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون مرخصی کارگر پاسخ دهند.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.
منبع: