مجلس خبرگان رهبری

پس از انقلاب سال 57 در ‌‌ایران تغییراتی بنیادین در سیستم سیاسی و دولتی رخ داد. در پی‌‌‌ این تحولات تعدادی از نهاد‌ها حفظ شدند و تعدادی هم به سیستم اضافه شدند. یکی از نهاد‌های نو ظهور بعد از انقلاب مجلس خبرگان رهبری است.‌‌‌ این مجلس از نتایج نظام سیاسی بر مبنای ولایت فقیه است و جزو ارکان کلیدی در نظام جمهوری اسلامی می‌باشد. در‌‌‌ این مطلب به بررسی مجلس خبر‌گان رهبری و وظائف آن می‌پردازیم.

برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.

منبع:

مجلسی است متشکل از فقهای برجسته واجد شرایط که وظیفه نظارت بر امور رهبری و انتخاب رهبر را بر عهده دارند.‌‌‌ این مجلس از 88 عضو تشکیل شده است و دوره آن‌ها هشت ساله می‌باشد.

فقهای مجلس خبر‌گان از سوی مردم در طی یک همه پرسی هر 8 سال یکبار از میان کاندیداهای واجد شرایط انتخاب می‌شوند.

شرایط کاندیداتوری مجلس خبرگان

در ماده 3 مصوب شورای نگهبان برای کاندیداتوری انتخاب مجلس خبر‌گان شرایطی ذکر شده است که‌‌‌ این شرایط باید رعایت گردد. در صورتی که افراد‌‌‌ این پنج شرط را داشته باشند می‌توانند در انتخابات شرکت کنند:

1/ شهرت داشتن به دین داری و مورد اعتماد بودن و صلاحیت اخلاقی.

2/ درجه‌‌ای از اجتهاد که قدرت درک عمیق مسائل فقهی را داشته باشد تا در صورت لزوم ولی فقیه واجد شرایط را انتخاب کند.

3/ بینش سیاسی و اجتماعی و آگاهی در خصوص مسائل روز.

4/ اعتقاد به نظام.

5/ نداشتن سوء سابقه سیاسی و اجتماعی.

تعداد اعضای فقهای خبرگان رهبری

بر مبنای ماده یک قانون انتخابات و آیین نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری از 88 نماینده تشکیل می‌گردد‌‌‌ این نمایندگان به ترتیب به شرح زیر می‌باشد:

استان تهران 16 نماینده.

استان خراسان رضوی و خوزستان هر کدام 6 نماینده.

استان اصفهان‌، آذربایجان شرقی و فارس هر کدام 5 نماینده.

استان گیلان و مازندران هر کدام 4 نماینده.

استان‌های آذربایجان غربی و کرمان هر کدام ۳ نماینده.

استان‌های اردبیل، البرز، سیستان و بلوچستان، قزوین، کردستان، کرمانشاه، گلستان، لرستان، مرکزی و همدان هر کدام ۲ نماینده.

استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قم، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.

وظائف مجلس خبرگان رهبری

بر اساس آنچه که در متن قانون اساسی مطرح شده است مجلس خبرگان بر اعمال و عملکرد ولی فقیه باید نظارت نمایند. علاوه بر‌‌‌ این سه وظیفه اصلی که دو مورد آن مربوط به رهبری و یک مورد مربوط به خود مجلس خبرگان است به شرح زیر است:

1/ انتخاب رهبر جدید.

2/ انتخاب قائم مقام رهبری.

3/ قانون گذاری برای خود مجلس خبرگان.

علاوه بر تمام‌‌‌ این وظائف مجلس خبرگان دارای کمیسیون‌های مختلف است که هر کدام وظائف مخصوص به خود را دارند به طور مثال کمیسیون تحقق موضوع اصل 111 قانون اساسی‌، کمیسیون سیاسی و اجتماعی و…

انتخاب رهبر جدید

در اصل 107 قانون اساسی‌‌‌ این اختیار به مجلس خبرگان داده شده است که ولی فقیه را انتخاب نمایند. بر این اساس همه فقها با مشورت یکدیگر اعلم‌ترین فقیه را در صورت داشتن شرایط لازم برای رهبری انتخاب می‌کنند. رهبر را می‌توانند از میان خود فقهای مجلس خبرگان انتخاب نمایند. همانطور که بعد از فوت رهبر انقلاب‌، آیت الله خامنه‌ای را به عنوان رهبر انتخاب کردند.

انتخاب قائم مقام رهبری

گاهی پیش می‌آید که به دلیل بیماری یا کهولت سن و یا هر دلیل دیگری رهبری از انجام وظائف خود ناتوان است‌. همچنین در مواردی که رهبر صلاحیت لازم برای انجام وظائف خود را از دست داده است در‌‌‌ این صورت باید رهبر جدید تعیین گردد‌. مجلس خبر‌گان یک شخص را به عنوان قائم مقام رهبری انتخاب می‎کند تا در صورت وجود شرایط اضطراری عهده دار وظائف رهبری شود.

به طور مثال در سال 1362‌‌ آیت الله منتظری به عنوان قائم مقام رهبری انتخاب گردید که در سال 68 دو ماه قبل از درگذشت رهبر انقلاب استعفا داد و مجلس خبر‌گان با‌‌‌ این استعفا موافقت نمود.

قانون گذاری برای مجلس خبرگان

در نخستین دوره که مجلس خبرگان کار خود را شروع کرد به دلیل جدید بودن‌‌‌ این نظام قانون خاصی برای آن تنظیم نشده بود‌. به همین جهت بر اساس ماده 108 قانون اساسی اعضای مجلس خبرگان که در اولین دوره ریاست آن‌ها با آیت الله مشکینی بوده است باید به تالیف و تصویب قانون مربوط به مجلس خبرگان می‌پرداختند.‌‌‌ این قانون با اکثریت آرا به تصویب رسید و سپس به تایید رهبر انقلاب رسید. از‌‌‌ این پس تجدید و هر گونه اصلاح در‌‌‌ این قانون توسط خود اعضای مجلس خبرگان انجام می‌شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجلس خبر‌گان، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون مجلس خبر‌‌گان پاسخ دهند.

برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.